Jak są regulowane prawa pacjenta w Polsce? Poniżej znajdują się kluczowe pojęcia oraz szczegółowe informacje dotyczące praw przysługujących pacjentom.
|
Pamiętaj!
|
Prawo jednej strony, w tym wypadku pacjenta, to obowiązek drugiej strony, tj. osób udzielających świadczeń zdrowotnych, a zwłaszcza lekarza.
Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta organy władzy publicznej właściwe w zakresie ochrony zdrowia, Narodowy Fundusz Zdrowia, podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz inne osoby uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych mają obowiązek przestrzegania praw pacjenta - art. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Różnice miedzy kluczowymi pojęciami:
1. Świadczenie zdrowotne a świadczenie gwarantowane
Świadczenie zdrowotne - działanie służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.
Świadczenie gwarantowane - świadczenie opieki zdrowotnej finansowane w całości lub współfinansowane ze środków publicznych na zasadach i w zakresie określonych w ustawie.
2. Pacjent a świadczeniobiorca
Pacjent – osoba zwracająca się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystająca ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych lub osobę wykonującą zawód medyczny.
Świadczeniobiorca - osoba uprawniona do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej i korzystająca ze świadczeń finansowanych w całości lub współfinansowanych ze środków publicznych, udzielanych przez podmioty lecznicze lub osoby wykonujące zawód medyczny w ramach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartych przez te podmioty z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Prawa pacjenta
Prawo do świadczeń zdrowotnych
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych
Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych
Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej
Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczeniu lekarza
Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej
Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie
Inne regulacje dotyczące praw pacjenta obowiązujących w Polsce
Prawa pacjentów obowiązujące w Polsce uregulowane są również w ratyfikowanych przez Polskę umowach międzynarodowych takich, jak Karta Praw Pacjenta z 1984 r. wydana z inicjatywy Parlamentu Europejskiego Wspólnoty Europejskiej, Deklaracja Promocji Praw Pacjenta w Europie z 1994 r. oraz Europejska Karta Praw Pacjenta.
Rzecznik Praw Pacjenta
Organem powołanym do ochrony praw pacjenta jest Rzecznik Praw Pacjenta. Jest on centralnym organem administracji rządowej. Rzecznika powołuje, odwołuje oraz sprawuje nadzór nad jego działalnością Prezes Rady Ministrów. Rzecznik wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Praw Pacjenta.
Do zadań Rzecznika Praw Pacjenta należą, m.in.:
- prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów; przez praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów rozumie się bezprawne zorganizowane działania lub zaniechania podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, zorganizowanie wbrew przepisom o rozwiązywaniu sporów zbiorowych akcji protestacyjnej lub strajku przez organizatora strajku, o ile postepowanie to ma na celu pozbawienie pacjentów praw lub ograniczenie tych praw, w szczególności podejmowane celem osiągnięcia korzyści majątkowej; nie jest zbiorowym prawem pacjentów suma praw indywidualnych;
- prowadzenie postępowań wyjaśniających, których przedmiotem jest analiza, czy w zgłoszonym przypadku podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych naruszył prawa pacjenta wynikające z ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przepisów odrębnych; Rzecznik Praw Pacjenta podejmuje te działania na wniosek osoby zainteresowanej, który powinien zawierać w szczególności oznaczenie wnioskodawcy, oznaczenie pacjenta, którego sprawa dotyczy oraz zwięzły opis stanu faktycznego;
- prowadzenie postępowań wyjaśniających wszczynanych przez Rzecznika w przypadku powzięcia wiadomości uprawdopodobniającej naruszenie praw pacjenta;
- żądanie wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych oraz udział w toczącym się postępowaniu, z urzędu albo na wniosek strony, na prawach przysługujących prokuratorowi.
|
Podstawy prawne: |
