Informacje ogólne

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej, zwana dyrektywą transgraniczną, powstała w celu ulepszenia funkcjonowania swobody przepływu usług, która jest jedną z podstawowych zasad zjednoczonej Europy, oraz realizacji obowiązku zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego, który nakłada na Unię art. 168 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Zakres obowiązywania dyrektywy został rozszerzony na państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) – Norwegię, Islandię i Liechtenstein – poprzez formalne włączenie jej do dorobku EOG decyzją Wspólnego Komitetu EOG nr 153/2014. W rezultacie państwa te są zobowiązane do stosowania przepisów dyrektywy na równi z państwami członkowskimi UE, a pacjenci ubezpieczeni w tych państwach mają prawo korzystać z leczenia planowanego na terytorium RP.

Przepisy dyrektywy umożliwiają ubezpieczonym pacjentom UE/EOG swobodny wybór miejsca leczenia. Oznacza to, że mogą oni skorzystać z planowanej opieki zdrowotnej u świadczeniodawców publicznych lub prywatnych w Polsce, a następnie ubiegać się o zwrot kosztów w swoim kraju ubezpieczenia, pod warunkiem, że dane świadczenie jest objęte koszykiem świadczeń gwarantowanych w tym państwie.

Należy pamiętać, iż pacjent pokrywa koszty leczenia w Polsce z własnych środków, a następnie składa wniosek o zwrot kosztów do instytucji ubezpieczeniowej w swoim państwie. Zwrot kosztów następuje zgodnie z taryfami obowiązującymi w kraju ubezpieczenia, a nie w kraju leczenia.

Na mocy dyrektywy transgranicznej każde państwo członkowskie UE/EOG zostało zobowiązane do ustanowienia Krajowego Punktu Kontaktowego (KPK). Osoby planujące leczenie w Polsce powinny skontaktować się z krajowym punktem kontaktowym w swoim państwie, aby uzyskać szczegółowe informacje o procedurach, ewentualnych wymogach dotyczących zgody uprzedniej* oraz zasadach rozliczeń.

Informacje o danych kontaktowych Krajowych Punktów Kontaktowych w innych państwach członkowskich UE/EOG dostępne są w zakładce KPK w UE i EOG.

UWAGA!

Dyrektywa transgraniczna nie zastąpiła unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, lecz została wprowadzona jako uzupełniający i alternatywny instrument prawny. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w sytuacji, która nie jest objęta zakresem przepisów o koordynacji, czyli w przypadku korzystania z leczenia planowanego w placówkach prywatnych. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji o zasadach obowiązujących w ramach przepisów o koordynacji należy przejść na stronę internetową polskiej instytucji łącznikowej.

* Zgoda uprzednia - formalne zezwolenie wydawane przez państwo ubezpieczenia na pokrycie kosztów planowanej opieki zdrowotnej za granicą. Co do zasady stosuje się ją w przypadku leczenia wymagającego co najmniej jednej nocy hospitalizacji lub wykorzystania wysoce specjalistycznej albo kosztownej infrastruktury lub sprzętu medycznego. Zgodnie z dyrektywą transgraniczną każde państwo członkowskie samodzielnie ocenia, czy istnieje potrzeba wprowadzenia systemu uprzedniej zgody, a jeśli tak – określa, które świadczenia wymagają jej uzyskania w przypadku realizacji za granicą.